Wat is logopedie

Het vak logopedie houdt zich bezig met preventie, onderzoek en behandeling van stoornissen en beperkingen op het gebied van communicatie in de breedste zin van het woord. Communicatie is meer dan praten alleen. Communicatie omvat vele uitingsvormen zoals gesproken taal, geschreven taal, gebaren, spraakafzien (liplezen) en ondersteunende communicatiesystemen. In de logopedie kunnen er vijf stoornis gebieden worden onderscheiden; spraak, taal, stem, gehoor en slikken.

Spraak

• Articulatiestoornis
  Spraakklanken worden niet of verkeerd uitgesproken. Klanken kunnen worden weggelaten, worden vervangen of worden vervormd.
• Afwijkend mondgedrag
  Mondgedrag dat afwijkend is, zoals mondademen, duimzuigen of tongpersen kan zorgen voor een spraakstoornis en/of een gebitsafwijking.
• Motorische spraakstoornis
  De spraak is gestoord door een aangeboren of verworven aandoening van het zenuwstelsel, waardoor de spierspanning of de coördinatie van de spieren gestoord is.
• Stotteren
  Het niet-vloeiend spreken waarbij soms ook zichtbare en verborgen symptomen aanwezig zijn, die per situatie kunnen verschillen.

Taal

• Taalontwikkelingsstoornis
  Er is een bepaald patroon in de taalontwikkeling met verschillende stadia, deze kan bij sommige kinderen afwijkend of vertraagd verlopen.
• Afasie
  Na een beroerte of trauma is men het vermogen verloren om taal te begrijpen en/of te gebruiken, ook lezen en schrijven kan problemen opleveren.

Stem

Stemproblemen kunnen een organische, functionele en/of psychogene oorzaak hebben. Tot de organische oorzaak behoren bijvoorbeeld stembandknobbels of een stembandverlamming. De functionele oorzaken zijn verkeerd stemgebruik of stemmisbruik. Bij een psychogene stemstoornis kan er gedacht worden aan bijvoorbeeld gevolgen van een emotionele gebeurtenis of wanneer belasting en belastbaarheid niet meer in verhouding zijn. Stemproblemen kunnen bij zowel kinderen als volwassenen voorkomen.

Gehoor

Communiceren en spreken gaat moeilijk als het gehoor niet goed werkt. Mensen met gehoorproblemen kunnen geholpen worden voor:

• revalidatie na het aanpassen van hoortoestel
• begeleiding van de spraak- en taalontwikkeling bij kinderen met een aangeboren of vroeg verworven gehoorstoornis.

Slikken

Na een beroerte, trauma of bij de ouder wordende mens kan het slikken problemen opleveren. Het eten en drinken gaat vertraagd of men verslikt zich regelmatig. Ook kan het gevoel in de mond of een verstoorde mondfunctie problemen geven.

Voor wie?

In de praktijk worden zowel jonge als oude kinderen behandeld, maar ook jongeren volwassenen en ouderen.

De behandeling met kinderen gebeurt vaak met ouders erbij. Ouders zijn immers de co-therapeuten, zodat de therapie thuis ook kan worden voortgezet. Soms kan de aanwezigheid van ouders de behandeling belemmeren, dan wordt er gevraagd of ze tijdens de behandeling in de wachtruimte willen wachten.

Jongeren, volwassenen en ouderen komen vaak alleen naar de logopedie, soms is het makkelijk als een partner bij de behandeling aanwezig is. Afhankelijk van de conditie van de cliënt en het advies van een arts kan de behandeling in praktijk plaats vinden of aan huis.

De behandeling vindt vaak met een wekelijkse frequentie plaats en duurt een half uur, dit is inclusief administratietijd en tijd voor overleg met de co-therapeut. De duur van de therapie is afhankelijk van de stoornis en de persoon, iedereen is anders. Factoren als motivatie, leerbaarheid, concentratie, nevenstoornissen en cognitie spelen daarbij ook een rol.

Samenwerken is erg belangrijk, daarom wordt er soms contact opgenomen met een leerkracht, ambulant begeleider of een andere zorgverlener. Er wordt vooraf altijd toestemming gevraagd aan de cliënt of ouders.